راهنمای خرید مانیتور کامپیوتر ,

مانیتورها پنجره‌ای به دنیای کامپیوترهای دسکتاپ هستند. بدون داشتن نمایشگری مناسب هر کاری با کامپیوتر شخصی، کم‌فروغ و بی‌رنگ و لعاب به‌نظر می‌رسد، چه آن اجرای بازی باشد، چه تماشای عکس‌ها و ویدئو‌ها و چه حتی مرور متون وب‌سایت. سازندگان مانیتور به خوبی می‌دانند که تجربه کار با دسکتاپ تا چه اندازه تحت تأثیر کیفیت، ابعاد و مشخصات مانیتور‌ها است و بازار را با انواع گوناگونی از مانیتور‌ها با ویژگی‌ها و رده‌های کاربری مختلف پر می‌کنند.

مانیتور‌های زیادی با رزولوشن‌های مختلف، ابعاد و ویژگی‌های متفاوتی در بازار یافت می‌شود و از سویی ما اهداف متفاوتی برای کار با یک مانیتور داریم. برخی از ما به مانیتوری برای کارهای روزمره، مرور وب و تماشای ویدئو نیاز داریم، برخی به‌دنبال مانیتوری برای ارتقای تجربه گیمینگ خود هستیم و برخی دیگر خواهان نمایشگری درخور برای انجام کارهای حرفه‌ای نظیر آفرینش گرافیکی، طراحی سه‌بعدی و ویرایش ویدئو هستیم. بنابراین باید بدانیم برای هر کدام از این کاربرد‌ها چه نمایشگری با چه ویژگی‌هایی مناسب است و باید در بازار به‌دنبال چه مانیتوری باشیم. پیش از خرید دانستن تفاوت‌هایی که بین مانیتور‌های حرفه‌ای، گیمینگ و مصارف عام وجود دارد، حائز اهمیت است و بهتر است بدانیم برای خرید هر نوع مانیتور، تمرکز ما بیشتر بر کدام ویژگی‌ها باشد.

بنابراین نکته‌ی اساسی در خرید یک مانیتور اولویت‌بندی انتظارات‌مان از این کالای سخت‌افزاری است. مانیتوری که انتظارات یک گیمر و در عین حال یک ویرایشگر ویدئو را هم‌زمان برآورده کند، اگرچه شاید در بازار وجود داشته باشد؛ اما قطعاً قیمت بالایی خواهد داشت. پیش از آنکه وارد بحث موارد حائز اهمیت در خرید یک مانیتور شویم، بهتر است ابتدا با انواع مانیتورهای موجود در بازار آشنا شویم و پس از آن به بررسی تشریحی ویژگی‌های کلیدی مانیتورها که باید در هنگام خرید درنظر گرفته شود می‌پردازیم.

انواع مانیتور‌های موجود در بازار

مانیتورها را از نظر حوزه‌ی کاربرد می‌توان به سه رده‌ی کاربری مصارف عام، حرفه‌ای و گیمینگ تقسیم کرد که در ادامه با حوزه‌ی کاربرد هر نوع مانیتور آشنا می‌شویم.

مصارف عام

مانیتور‌های مصارف عام، مانیتورهایی هستند که برای انجام امور روزمره، دفتری، کسب‌و‌کار و اداری در خانه‌ها و دفاتر کار و ادارات یافت می‌شوند. این مانیتورها بیشتر برای کاربردهای عادی، اجرای نرم‌افزار‌های آفیس، ویرایش متن، مرور وب و در کل اجرای برنامه‌هایی که محتوای گرافیکی خاصی ارائه نمی‌کنند، استفاده می‌شود. معمولاً از روی برچسب قیمت می‌توان به‌راحتی دریافت که با نمایشگری از این رده سر و کار داریم. کامپیوترها نیاز به منابع سخت‌افزاری چندانی برای هماهنگ شدن با این مانیتور‌ها ندارد.

مانیتورهای حرفه‌ای

برای آفرینندگان هنری، گرافیست‌ها، تولیدکنندگان محتوا، معماران، طراحان، انیمیشن ساز‌ها، سینماگران، ویرایشگران ویدئو و همه افرادی که در حوزه سرگرمی‌های بصری فعالیت می‌کنند، بهترین گزینه انتخاب و خرید یک نمایشگر حرفه‌ای است. دقت در نمایش رنگ‌ها و ارائه‌ی فضای رنگی به گستردگی جهان واقعی دو ویژگی کلیدی چنین مانیتورهایی است.

اگرچه قیمت این مانیتور‌ها در مقایسه با دیگر نمایشگر‌های کامپیوتر بالا است، اما برای کارهای گرافیکی نباید به سراغ مانیتورهای ارزان‌قیمت رفت؛ چرا که رنگ‌های به نمایش درآمده روی یک مانیتور رده پایین، پس از اتمام کار ممکن است روی نمایشگر‌های دیگر با آنچه که در ذهن دارید بسیار متفاوت دیده شود. در کنار مانیتور‌های حرفه‌ای نیاز به کامپیوتری دارید که قادر به اجرای روان نرم‌افزار‌های گرافیکی و سه‌بعدی نظیر فتوشاپ، اتوکد، پریمیر و… باشد.

مانیتور‌های گیمینگ

مهم ترین ویژگی یک مانیتور گیمینگ سریع بودن آن به‌معنای نرخ تازه‌سازی بالا و زمان پاسخگویی کوتاه است

مهم‌ترین مشخصه‌ی یک مانیتور گیمینگ خوب، سرعت بالای آن در نمایش محتوا است؛ به عبارت دیگر این دسته از محصولات باید نرخ تازه‌سازی (Refresh Rate) بالا و زمان پاسخگویی (Response Time) کوتاهی داشته باشند. حداکثر نرخ تازه‌سازی در مانیتور‌های امروزی ۲۴۰ هرتز است. این مشخصه به این مفهوم است که صحنه‌های بازی را می‌توان تا ۲۴۰ فریم در ثانیه روی صفحه‌نمایش مانیتور نمایش داد. بدین ترتیب شاهد نمایشی روان، بدون پرش و‌ هاله‌زایی (Ghosting) از بازی در حال اجرا روی مانیتور خود خواهید بود. سرعت پاسخگویی نیز معیاری از توانایی مانیتور در تغییر رنگ سریع پیکسل‌ها و جایگزین کردن محتوای پیکسلی است. در حال حاضر سریع‌ترین مانیتور‌ها سرعت پاسخگویی معادل یک میلی ثانیه (1ms) دارند. این ویژگی‌ها در ادامه‌ی مقاله به تفصیل واکاوی خواهند شد.

حال که با انوع مانیتورهای بازار آشنا شدیم، لازم است با مشخصه‌های تخصصی دنیای مانیتورها و پارامترهای مؤثر در انتخاب و خرید آن‌ها به خوبی آشنا شویم. در ادامه به بررسی ویژگی‌های اصلی یک مانیتور خواهیم پرداخت.

مشخصات فنی مانیتور

اولین قدم برای خرید مانیتوری ایده‌‌آل مناسب با هر کاربری، آشنایی با مشخصات فنی این دسته از محصولات است. با اطلاع از این مشخصه‌ها تا حد زیادی قادر به انتخاب گزینه‌های مورد نظر خود خواهید بود که در ادامه با بررسی‌های بیشتر، نمونه‌ی ایده‌آل را خریداری کنید.

رزولوشن مانیتور

تصاویری که روی پنل هر نمایشگر LCD نمایش داده می‌شود، متشکل از میلیون‌ها نقطه‌ی نوری یا پیکسل کوچک است. بنا به تعریف، پیکسل کوچک‌ترین عنصر قابل آدرس‌دهی در یک نمایشگر دیجیتال با قابلیت آدرس‌دهی تمام نقاط است. سیگنالی که از کارت گرافیک به خروجی نمایشگر ارسال می‌شود، حامل اطلاعات رنگ و روشنایی جداگانه‌ به ازای هر پیکسل است. پس هر پیکسل را می‌توان کوچک‌ترین جزء قابل کنترل از پنل مانیتور یا تصویری دانست که در آن به نمایش در می‌آید. هر پیکسل شامل سه ساب‌پیکسل و هر ساب‌پیکسل مسئول نمایش یکی از رنگ‌های اصلی قرمز، سبز و آبی (RGB) است. نمایشگر‌های مختلف امروزی شامل انواع پلاسما، پروژکتورها و نمایشگرهای کریستال مایع شامل LCD و LED آرایه‌ی ثابتی از پیکسل‌ها شامل صدها سطر و ستون دارند که تصاویر را با وضوح بالا به وجود می‌آورند.

رزولوشن نمایشگر از تعداد پیکسل مجزا در عرض و تعداد پیکسل در ارتفاع نمایشگر خبر می‌دهد. رزولوشن به‌صورت تعداد پیکسل‌ها در عرض ضربدر تعداد پیکسل‌ها در ارتفاع نمایشگر یا تصویر بیان می‌شود. برای مثال اگر نمایشگری امکان نمایش ۱۰۲۴ پیکسل در عرض و ۷۶۸ پیکسل در ارتفاع تصویر را داشته باشد، گفته می‌شود که رزولوشن آن ۷۶۸×۱۰۲۴ پیکسل است.

بیشتر مانیتور‌های امروزی عموماً با رزولوشن‌های زیر روانه بازار می‌شوند:

1920×1080=1080p (Full HD)

2560×1440=1440p (QHD)

3840×2160=2160p (4K) (UHD)

البته مشتقات دیگری از این رزولوشن‌ها نیز در بازار یافت می‌شود که در بخش مربوط به نسبت تصویر به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. در تصویر زیر انواع دیگری ار رزولوشن‌ها به‌صورت قیاس‌پذیر ترسیم شده است.

اگرچهبا افزایش تعداد پیکسل‌های قابل نمایش در یک مانیتور، تصویری بهتر و با جزئیات بیشتر دریافت می‌کنید، اما برخی محدودیت‌ها در مانیتور‌هایی با رزولوشن بالاتر وجود دارد که پیش از خرید باید به آن توجه داشت.

اولین محدودیت نیاز به منابع سخت‌افزاری قوی‌تر و پردازنده‌ی گرافیکی با توان عملیاتی بالاتر برای پردازش پیکسل‌های بیشتر به‌ویژه در زمان اجرای بازی‌ها است. در زمان اجرای بازی پردازنده‌ی گرافیکی باید بتواند تمامی پیکسل‌های نمایشگر را با زمانبندی دقیق و بدون تأخیر، با ارسال سیگنال‌های پی‌درپی تغییر داده و محتوای تصویر را در کسری از ثانیه جایگزین کند. محتوایی که شامل اطلاعات رنگ و روشنایی نقطه به نقطه است، برای داشتن حرکات و نمایشی روان چند ده بار در ثانیه تغییر می‌کند. مانیتورهای 4K تصویری با جزئیات اعجاب‌انگیزی ارائه می‌دهند، اما اگر کامپیوتر آمادگی لازم برای پردازش ۸/۳ میلیون پیکسل این رزولوشن را در کسری از ثانیه نداشته باشد، تجربه‌ی تصویری به‌شدت محدود شده و تجربه‌ی تماشای ویدئو و اجرای بازی‌ها با کندی و تأخیر فراوان ضربه‌ی بزرگی خواهد دید. رزولوشن‌ بالایی که می‌تواند در بازی‌های کامپیوتری جلوه‌گری بی‌نظیری داشته باشد، خود تبدیل به بزرگ‌ترین مانع در راه اجرای آن بازی می‌شود. بسته به کاربرد و سایر منابع سیستمی خود ممکن است گاه لازم باشد از رزولوشن‌های خیلی بالا صرف‌نظر کرده و مثلاً به‌جای خرید یک مانیتور 4K به سراغ نمایشگری با رزولوشن QHD بروید.

اگرچه تصاویر در مانیتوری با رزولوشن بالاتر دارای جزئیات بیشتری است، پردازش پیکسل‌ها نیاز به سخت‌افزاری توانمند دارد

دومین نکته ای که ممکن است مانع از داشتن تجربه‌ی کاربری خوب با یک مانیتور 4K شود، قابلیت فونت اسکیلینگ سیستم‌عامل است. تراکم پیکسل‌ها در مانیتوری با رزولوشن فوق‌العاده بالا باعث می‌شود اشیا و فونت‌های ویندوز کوچک و فشرده ظاهر شوند و گاه حتی خواندن متن در چنین نمایشگرهایی دشوارتر باشد. در مورد این موضوع در قسمت تراکم پیکسلی بیشتر صحبت خواهیم کرد، اما با درنظر ‌گرفتن این محدودیت شاید مایل باشید مانیتوری تهیه کنید که اگرچه دیدن فیلم و تصاویر در آن لذت بخش است، شما را با مشکلات جدی در خوانایی ویندوز مواجه نکند.

اندازه‌ی نمایشگر

به هنگام گشت‌و‌گذار در بازار برای یافتن مانیتوری مناسب، معمولاً اولین چیزی که در ذهن نقش می‌بندد، ابعاد و اندازه‌ی صفحه‌نمایش است. هرچه این اندازه و ابعاد بزرگتر باشد تجربه کاربری از کار با مانیتور بهتر است؛ اما باید توجه داشت که ابعاد خیلی بزرگ در فاصله نزدیک کمتر از ۷۰ سانتی‌متر با ناظر نیز محدودیت‌های خود را دارد.

مانیتور‌های امروزی معمولا ابعاد و اندازه‌هایی از ۲۱ تا ۳۴ اینچ دارند، اما گاه مدل‌هایی با نسبت تصویر متفاوت تا ۴۹ اینچ نیز در بازار به چشم می‌خورد. گذشته از تمام فناوری‌هایی که در ساخت یک نمایشگر به کار می‌رود، معمولاً با افزایش ابعاد قیمت نمایشگر نیز بیشتر می‌شود. هنگام خرید باید دقت کرد که در رزولوشنی معین، هرچه مانیتور بزرگ‌تر شود، از تراکم پیکسل‌ها کاسته خواهد شد و به همان میزان کیفیت تصویر نیز افت خواهد کرد. به طوری که حتی ممکن است در فاصله‌ی نزدیک پیکسل‌های تصویر با چشم عادی از یکدیگر قابل تفکیک باشند. بنابراین توصیه ما این است که تنها در صورتی مانیتوری با ابعاد بزرگتر از ۲۷ اینچ تهیه کنید که از رزولوشن بالاتر از 1080p بهره ببرد. در بخش تراکم پیکسلی در مورد نسبت ابعاد یک مانیتور و رزولوشن آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

نسبت تصویر (Aspect Ratio)

اکنون که با مفهوم رزولوشن و اندازه‌ی نمایشگر آشنا شدیم، زمان مناسبی برای تبیین مفهوم نسبت تصویر است. نسبت تصویر عبارت است از نسبت عرض صفحه‌نمایش به ارتفاع آن. تلویزیون‌های قدیمی نمایشگری مربعی شکل داشتند و با عرض کمی بزرگتر از ارتفاع، نسبت تصویر برابر با ۴:۳ داشتند. در سال ۱۹۸۷ اولین مانیتور‌ها با این نسبت تصویر و رزولوشن ۴۸۰×۶۴۰ به بازار عرضه شد. در زمان نگارش این مقاله، بیشتر مانیتورهای موجود نسبت تصویر ۱۶:۹ دارند. مانیتورهای FHD با رزولوشن ۱۰۸۰×۱۹۲۰، نمونه‌های QHD و 4K با رزولوشن ۱۴۴۰×۲۵۶۰ و ۲۱۶۰×۳۸۴۰ با این نسبت تصویر در بازار یافت می‌شوند. در یک نسبت تصویر ثابت، اگر تعداد پیکسل‌ها در عرض و ارتفاع تصویر دو برابر شود، تصویر بسیار شفاف‌تر و واضح‌تری به دست می‌آید. بنابراین می‌توان گفت در نسبت تصویر ۱۶:۹ مانیتور 4K جزئیات چهار برابر بهتر از انواع FHD دارد.